ေဆး၀ါးကုသခြင့္ ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ TB ေ၀ဒနာရွင္ အသက္ ၈ ႏွစ္ကေလး SUT RING AWNG TU၊ ဇိုင္းေအာင္ဒုကၡသည္စခန္း။ |
သုိ႔ေသာ္ ထိုမိခင္လက္ႏွစ္စုံျဖင့္ ဖက္တြယ္ထားေသာ ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္သည္ (၄) လ ျပည့္ၿပီး ၁၀ ရက္ လြန္တြင္ မိခင္ရင္ခြင္မွ ထာ၀ရခြဲခြာသြားခဲ့ရသည္။ ေမြးကင္းစကေလးငယ္သည္ ဒီဇင္ဘာ အေအးဒဏ္ကို မလြန္ဆန္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အသက္ေပ်ာက္သြားခဲ့ရျခင္း မဟုတ္ေပ။ ေဆာင္းေလႏွင္းထက္ဆိုးသည့္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ ရန္သူ ခုခံအားက်ဆင္းေရာဂါ HIV/ AIDS သည္ ၄င္း၏ မိခင္ရင္ခြင္မွ ဆြဲထုတ္သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုေရာဂါသည္ ႏွင္းထုႏွင့္အတူ မိခင္အသီးသီး၏ ရင္ခြင္မွ ေမြးကင္းစ ကေလး (၃)ဦးကို တစ္ပါတည္း ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
လူေနရပ္ေဝးသည့္ ဇိုင္းေအာင္ (Zai Awng) ဒုကၡသည္စခန္းသည္ ေအးျမသည့္ ရာသီဥတုႏွင့္အလိုက္ ေအးခ်မ္းေသာ နယ္ေျမ တစ္ခုပင္။ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ ဆန္ပိုင္ေက်းရြာမွ ကုန္းေၾကာင္းေလွ်ာက္လွ်င္ ႏွစ္ရက္ႏွင့္ ႏွစ္ည သြားရသည့္ ေက်းရြာတစ္ခုျဖစ္သည္။ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ ျဖစ္သည့္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕မွ ဇိုင္းေအာင္ (Zai Awng) ဒုကၡသည္စခန္းထိ ဆုိင္ကယ္ျဖင့္ တစ္ရက္ခရီး ေမာင္းႏွင္ရသည္။
ေဝးလံ ေခါင္ဖ်ားသည့္ အဆိုပါဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္အမ်ားအျပား ကာလသားေရာဂါ၊ ခုခံအားက်ဆင္းေရာဂါ ခံစားေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သားဦးကို ဆံုးရႈံးလုိက္ရသည့္ ဆိုး၀ါးလွေသာေၾကကြဲ ၀မ္းနည္းမႈစိတ္ခံစားခ်က္မ်ိဳးကို ေနာက္ထပ္ မရင္ဆိုင္ရဲေတာ့ေၾကာင္း ေျပာလာသည္။
“ေဆးမစားခင္မွာ ကေလးရမွာ စိုးလို႔ တားေဆး လာထိုးတာ” ဟု ဦးလေနာ့လထိန္ (Salang Lanaw La Hting) က သူ႔အမ်ိဳးသမီးအားလွမ္းၾကည့္ရင္း ေျပာျပေနသည္။
လက္ထပ္ထားသည္မွာ ၁ ႏွစ္ပင္ မျပည့္ေသးခ်ိန္ သားဦးေလးကိုရခဲ့ေသာ္လည္း ရန္သူ HIV/ AIDS ေရာဂါ လကၡဏာေၾကာင့္ အခိုက္အတန္႔သာမိဘႏွင့္အတူ အသက္ရွင္သြားခဲ့သည္။ အဆိုပါအျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးသည္ ထိုမိသားစုပင္ မကေသး .. ၄င္းတုိ႔နည္းတူ မိခင္ႏွစ္ဦးတြင္လည္း HIV/ AIDS ေရာဂါေၾကာင့္ လသားအရြယ္ သားဦးေသဆံုးသြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထပ္တူ၀မ္းနည္း ေၾကကြဲေနရေၾကာင္းသိရသည္။
ထုိ႔ျပင္ ေနာက္ထပ္ လသား ကေလးငယ္ (၂) ဦးသည္လည္း HIV/ AIDS ေရာဂါခံစားေနရျပီး ယခုခ်ိန္ ဆိုးရြားေသာ အေျခအေနႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနသည္ကိုျမင္ေတြ႔ေနရသည္။ ထိုအထဲမွ (၂) လသားအရြယ္ ကေလးငယ္သည္ မိဘ ႏွစ္ဦးမူ ဝမ္းစာအတြက္ စခန္းမွေတာသို႔ ခရီးထြက္သြားၾကေသာေၾကာင့္ ငယ္ရြယ္ေသးေသာ္လည္း တကိုယ္တည္းရန္သူကို ခုခံေနဆဲျဖစ္သည္။
မိခင္ႏွင့္ ကေလး၏ ေမတၱာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျဖိဳခြဲေပးေနသည့္ ေရာဂါေၾကာင့္မခံမရပ္ႏိုင္ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းမႈ မ်ား ရင္ဆိုင္ေနရၾကေသာ္လည္း ၄င္းကိုရင္ဆိုင္ရန္ပင္ ဦးတည္လာေသာ မိခင္မ်ားလည္း ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ မၾကာမီ ကေလးေမြးဖြားရန္ အဆင္သင့္ေစာင့္ေနေသာ HIV ခံစားေနသည့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ႏွစ္ဦးရွိေနသည္။
“တစ္ေယာက္ကကိုယ္ဝန္ (၈)လ၊ တစ္ေယာက္က (၅) လ။ (၈)လ ကိုယ္ဝန္ရိွေနတာေတာင္မွ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မနည္းေျပာမွ ေဆးရံုကိုလာအပ္တာ။ သူတို႔လည္း အေျခအေနဆိုးတယ္” ဟု ဇိုင္းေအာင္ေဆးရံုမွ က်န္းမာေရးမွဴး (Hkamja Du) ဆရာမ ထုလြမ္က ေျပာသည္။
ဇိုင္းေအာင္ဒုကၡသည္စခန္းမွ HIV ခံစားေနသည့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္အခ်ိဳ႕မွာမူ တရုတ္ျပည္ယူနန္ရိွ ေဆးရံုသို႔ အခက္ခဲၾကားမွ ရုန္းကန္၍ သြားေရာက္ေမြးဖြားေနၾကသူမ်ားလည္း ရွိသည္။
“တိန္႔ယိန္းတို႔ လင္မယားလည္း ေဆးစားေနတာ ခု ေဆးပ်က္သြားၿပီ။ သူတို႔ရိုးရိုး ေမြးလို႔မရလို႔ တရုတ္ျပည္မွာ သြားေမြးတယ္။ တရုတ္ေငြ ၄၊ ၅ ေထာင္ေလာက္ကုန္မယ္ထင္တယ္။ ပိုက္ဆံေခ်းၿပီး သြားေမြးၾကတယ္” ဟု ဆရာမထုလြမ္က ဆက္ေျပာသည္။
ေ၀ဒနာရွင္မ်ား ေဆး၀ါးမျပတ္စားသုံးရန္လုိအပ္ေသာ္လည္း လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးအခက္အခဲေၾကာင့္ ဇိုင္းေအာင္စခန္းႏွင့္ ေကအိုင္အို ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမရိွအခ်ိဳ႕ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ HIV တိုုက္ဖ်က္ေဆးဝါးမ်ား ျပတ္လပ္ေနျပန္သည္။ ထိုသို႔ HIV ပိုးႏွင့္ေနထိုင္ေသာ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ ေဆးဝါး ရရိွရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ လင္မယားလည္း ေဆးေသာက္ရင္ေတာ့ ေပ်ာက္မွာပါ။ ေဆးရမွ ကေလးထပ္ယူေတာ့မယ္” ဟု သားဦးဆုံးရႈံးခဲ့ရေသာ ဦးလေနာ့လထိန္ က ေျပာသည္။
ဇိုင္းေအာင္ (Zai Awng)ႏွင့္ မဂါးယန္ (Maga Yang) ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဆရာဝန္မ်ားသည္လည္း ယင္းတို႔၏လူနာအတြက္ ေဆးအျမန္ရရိွလိုေၾကာင္း ေျပာသည္။
“HIV ရိွတဲ့ လင္မယားဆို ကေလးလိုခ်င္လို႔ ေဆးမေရာက္ေသးဘူးလားလို႔ ခဏခဏလာေမးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း မတတ္ႏိုင္ဘူး။ ေဆးမွ မရိွတာ။ ေဆးအျမန္ရေစခ်င္ၿပီ။ ဒီႏွစ္အတြင္း ေဆးမေရာက္လာရင္ေတာ့ အေျခအေန ဒီထက္ပိုဆိုးလာႏိုင္တယ္” ဟု ဇိုင္းေအာင္ ေဆးရံုးမွ ဆရာမထုလြမ္က ေျပာျပသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွစကာ နယ္စည္းမျခား ဆရာဝန္မ်ား အဖြဲ႔ AZG မွ HIV/AIDS ေရာဂါရိွသူမ်ားႏွင့္ တီဘီ ေရာဂါရိွသူမ်ား၏ စာရင္းေကာက္ခံထားရန္ စခန္းတာဝန္ခံမ်ားအား ေျပာဆိုမႈမ်ားရွိခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ စာရင္းမ်ား ေကာက္ခံၿပီး ၁ လ ေက်ာ္ၾကာေသာ္လည္း AZG မွ ေဆးဝါးေထာက္ပ့့ံ ရန္ ျပန္လည္အေၾကာင္း ျပန္ျခင္းမရွိေသးေၾကာင္းသိရသည္။
မဂါးယန္ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္လည္း HIV ပိုုးလာစစ္သူ ၁၀ ဦးရိွလွ်င္ ၇ ဦးက မူေရာဂါ လကၡဏာျပေနေၾကာင္း ဆရာဝန္ မေကာ့မိုင္ (Doctor Kaw Mai) က ေျပာသည္။
လက္ရိွမဂါးယန္စခန္းတြင္ HIV ႏွင့္ အဆုတ္ TB ေရာဂါ ရိွသူ စုစုေပါင္း ၂၁ ဦးရိွေၾကာင္း သိရသည္။ HIV ရိွသည့္ လူနာ အားလံုးနီးပါးခန္႔ တီဘီေရာဂါကို တူးတြဲေတြ႔ျမင္ေနရျခင္းျဖစ္သည္။ UNAIDS မွလည္း HIVႏွင့္ တီဘီ ပူးတြဲစစ္ေဆးမႈ စနစ္ျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း မတ္လကုန္ပိုင္းတြင္ ႏႈိးေဆာ္လုိက္သည္။ ကမၻာတလႊား HIV ကူးစက္ခံထားရသူမ်ားတြင္ ေန႔စဥ္ လူ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ တီဘီေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ျပည္တြင္းတြင္ HIV ပိုးကူးစက္ခံထားရသူ ႏွစ္သိန္းသံုးေသာင္းေက်ာ္ရိွေနၿပီး လူနာ ၇ ေသာင္းေက်ာ္အတြက္ ေဆးဝါးလိုအပ္လ်က္ရိွေၾကာင္း သိရသည္။ မဂါးယန္ စခန္းမွ အေျခအေနဆိုးရြားေနသည့္ HIV ေရာဂါ ခံစားေနရသူ အသက္ (၃၁)ႏွစ္ ႏွင့္ (၄၁) ႏွစ္ရိွ အမ်ိဳးသမီး ႏွစ္ဦးကိုမူ လိုင္ဇာ ေဆးရံုသို႔ေဆးကုသမႈ ခံယူရန္ ပို႔ထားေၾကာင္း ဆရာဝန္က ေျပာသည္။
အဆိုပါ ဒုကၡသည္စခန္း ႏွစ္ခုတြင္ ေဆးဝါး ေထာက္ပံ့မႈမရရိွွသည္မွာ (၆)လၾကာျမင့္ၿပီျဖစ္သျဖင့္ ဓါတ္ဆားထုတ္မ်ား ပ်က္ေတာက္ေနၿပီျဖစ္ကာ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး ပါရာေဆးမူ တစ္ဘူးသာက်န္ေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႔အျပင္ HIV စစ္ေဆးသည့္္ ကိရိယာလည္း ကုန္ေနၿပီျဖစ္သည္။
“ဟိုတစ္ေလာက ဆို လက္အိတ္ေတာင္မရိွေတာ့ဘူး။ ခြဲစိတ္ကုသတဲ့အခါ လက္အိတ္က အေရးႀကီးတယ္တယ္။ လက္အိတ္ကုန္သြားလို႔ ကၽြန္မတို႔ ပ်ာယာခတ္သြားတယ္။ ခုေတာ့လာပို႔ထားၿပီ” ဟု ဆရာဝန္ ေကာ့မုိင္ (Doctor Kaw Mai) က ေျပာသည္။
ဆက္ၿပီး ဆရာဝန္ ေကာ့မုိင္ (Doctor Kaw Mai) က “ဒီမွာ HIV ၁၀ ေယာက္လာစစ္ရင္ ၇ ေယာက္ေတာ့ရိွၿပီးသား။ အကုန္လံုးကို စစ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ အားလံုးရိွႏုိင္တယ္ ဒါေၾကာင့္ ျမန္ျမန္ ေဆးစစ္၊ အေျခအေနမဆိုးခင္ ေဆးေသာက္မွ ျဖစ္မယ္” ဟုဆိုသည္။
ဇိုင္းေအာင္ ဒုကၡသည္စခန္းႏွင့္ မဂါးယန္ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္သို႔မွ စစ္ေဘးေၾကာင့္ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာသည့္ ဒုကၡသည္ စုစုေပါင္း ၃ ေထာင္ နီးပါးစီ ရိွသည္။
စစ္၏ ေဘးဒဏ္ခံစားေနရေသာ အခက္အခဲဒုကၡႏွင့္ ေရာဂါႏွိပ္စက္ျခင္းေၾကာင့္ ခံစားေနရေသာ ဆင္းရဲဒုကၡမ်ားသည္ ဒုကၡသည္စခန္းထဲတြင္ ဒြန္တြဲေနထိုင္ေနရသည္။ မိခင္ရင္ခြင္သုိ႔ ေရာက္လာကာ တခဏတာအသက္ရွင္၍ ခြဲခြာသြားၾကေသာ ေမြးကင္းစကေလးမ်ား ရွိသကဲ့သုိ႔ မိခင္ႏွင့္အတူ ေရာဂါေ၀ဒနာကို ခုခံကာအသက္ရွင္လုံးပန္းေနေသာ ကေလးငယ္မ်ားလည္းရွိသည္။
HIV ခံစားေနရသည့္ အသက္ (၃၁) ႏွစ္ရိွ ဦးေနာ္ဆမ္ (Salang Naw Sam) သည္လည္း သူ၏သားဦးျဖစ္သည့္ (၇) လသား ကေလးငယ္မွာ ခုထက္ထိ က်န္းက်န္းမာမာ ရိွေနေသးေသာေၾကာင့္ ဆက္လက္အသက္ဆက္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ခိုင္မာေနဆဲျဖစ္သည္။
“ေဆးေသာက္ရင္ေတာ့ ေပ်ာက္မွာပဲ လို႔ ယံုၾကည္တယ္။ စိတ္ဓါတ္ေတာ့ မက်ပါဘူး။ ခုေဆးေစာင့္ေနတယ္”
ေရာဂါကိုခုခံတိုက္ခိုက္၍ အသက္ရွင္ေနေသာ ေမြးကင္းစကေလးမ်ားရွိေနေသာ္လည္းရန္သူကို ခုခံတိုက္ခိုက္ရန္ အားအင္ကုန္ခမ္းသြားခဲ့ေသာ ေမြးကင္းစေလးမ်ားအတြက္မူ မိခင္ရင္ခြင္ကို ေျခစုန္ပစ္ ထာ၀ရခြဲခြာခဲ့ၾကရသည္ မဟုတ္ပါလား….။
www.kachinnews.com
www.burmese.kachinnews.com
www.kahcin.kachinnews.com
www.kachin-news.blogspot.com
http://www.facebook.com/Kachin-News-Group
0 comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.